معنا و مفهوم فرهنگ عمومی در پرتو مفهوم جهان‌های ممکن

author

  • مرتضی گوهری‌پور عضو گروه فرهنگ عمومی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات
Abstract:

برای ارائة تعریفی از مفهوم فرهنگ عمومی تلاش‌های زیادی شده است. با وجود این، هنوز هم بسیاری از اندیشمندان و صاحب‌نظران با پیچیدگی‌های زیادی دربارة مفهوم، مصداق و مسائل فرهنگ عمومی روبه‌رو هستند که دلایلی چند دارد. یکی اینکه در کتاب‌های جامعه‌شناسی، انسان‌شناسی و مطالعات فرهنگی مفهوم فرهنگ از مفاهیم دیگر روشن و متمایز نیست. دیگر اینکه تلقی روشنی از مفهوم «عمومی» وجود ندارد. اگر چند گام به عقب برگردیم و به مسائل فلسفی فرهنگ توجه کنیم، مشکلات دیگری خودنمایی می‌کنند. یکی از این مشکلات بی‌توجهی به ویژگی‌های فلسفی و منطقی مفاهیم است. امروزه مفاهیم اساسی متعددی در ادبیات مباحث جامعه‌شناسی و فرهنگ‌شناسی به کار می‌رود که هم تعریف و ارائة تلقی روشنی از آن و هم حوزه‌های کارکرد و تعیین مصادیق آن عرصة مناقشات نظری فراوانی شده است. ضروری است با نگاهی فارغ از عرصة مناقشات علمی جامعه‌شناسان، فرهنگ‌شناسان و مردم‌شناسان مفهوم فرهنگ و فرهنگ عمومی را واکاوی کرد. این مقاله تلاشی فلسفی است برای نشان دادن این امر که اگر نگاهی فلسفی‌تر و اندیشه‌ای عمیق‌تر دربارة مفهوم فرهنگ و به تبع آن فرهنگ عمومی وجود داشت شاید برخی از گره‌های کور این کلاف پیچیده باز شده بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جهانهای ممکن در اندیشه پلنتینگا و نسبت آن با مفهوم نفسالامر در فلسفه اسلامی

اگرچه به نظر می‌رسد مفاهیم ضرورت و امکان (مفاهیم وجهی) مفاهیم جدایی‌ناپذیر مابعدالطبیعه هستند، فلاسفه‌ تجربه‌گرا به طور سنتی این مفاهیم را مورد نقد قرار داده‌اند. در قرن بیستم نیز چنین انتقاداتی توسط کوآین(Quine) در قالبی جدید صورت گرفته است. با وجود این، طرح مفهوم تکثر جهان‌های ممکن در معناشناسی منطق موجهات، زمینه‌ساز این باور شد که می‌توان بر چالش تجربه‌گرایی غلبه کرد. در تبیین سرشت جهان‌های ...

full text

مفهوم، معنا، زبان

اگر در سادهترین شکل ممکن معناگرایی دلالت بر این داشته باشد که معنا در فرایند شناخت مهم است و برای دستیابی به شناخت معتبرتر باید به معنا هم توجه کنیم، بیگمان این پرسش اهمیت پیدا میکند که معنا چیست و چه نسبتی با شناخت دارد؟ نوشتار حاضر ادعا می کند که معنا حلقه اتصال مفهوم با شناخت است و بهواسطه معنا، مفهوم به شناخت تبدیل میشود. برای نشان دادن اعتبار چنین ادعایی، پس از اشاره به چیستی شناخت، فر...

full text

معنا، مفهوم و کارکرد فرزند در ایران

فرزند چه معنا، تعریف و کارکردهایی در جامعه و فرهنگ ایرانی دارد؟ برای پاسخ به این پرسش، ما به افراد ناباروران در جستجوی درمان، زوج‌های تازه ازدواج کرده و افراد مخالف فرزند‌آوری مراجعه کردیم. از طریق انجام مصاحبه‌های عمیق و با استفاده از روش گراندد تئوری، تلاش کردیم تا پاسخ‌ها را کدگذاری کرده و در قالب مقوله‌ها و گزاره‌های مفهومی در آوریم. مهم‌ترین یافته‌ها، حاکی از آن است که ایران یک جامعه فرزند...

full text

معنا و مفهوم حسن نیت در قراردادها

حسن نیت در قراردادها " را می توان مفهومی سهل و ممتنع دانست . سهل از این نظر که هر کس از عنوان " حسن نیت " معنای روشنی مانند داشتن نیت صادقانه و بدون غل و غش در ذهن دارد و ممتنع است چون کاربرد همین مفهوم بظاهر سهل و روشن در قراردادها ، با پیچیدگی و دشواری روبرو است و اصولاً بحثها و اختلاف نظرهای فراوان و عقاید مختلف در مورد معنای حسن نیت ، نشانه و دلیل ممتنع بودن این مفهوم است . تعاریف و تعابیر ب...

full text

مفهوم خدمات عمومی و تحول آن در پرتو دکترین کارکرد عمومی

از ابتدای طرح نظریه خدمات عمومی، خدمات عمومی با ابهام مفهومی مواجه بوده و ملاک ماهوی تمییزِ آن- حداقل در عرصه عمل- مشخص نبوده است. این ابهام با خصوصی‌سازیِ خدمات عمومی و زیر سؤال رفتن ملاک «مداخله دولت» و «هدف نفع عمومی»، مضاعف شد. در چنین شرایطی، دکترین کارکرد عمومی با هدف حمایت از حقوق اساسی شهروندان و انتظارات موجه آن‌ها و تثبیت مسئولیت دولت و تجویز تنظیم‌گریِ بازار خدمات عمومی، طرح و با اقبال ...

full text

نامواژة جُندیشاپور؛ معنا و مفهوم آن

  ساسانیان، سازندگان بزرگ شهرها بودند و گُستردگی و اهمیت شهرسازی دورة ساسانیان به خوبی در گزارش‌های تاریخی و جغرافیایی بازتاب یافته است. گزارش‌های تاریخی همداستانند که شاپور یکُم (241-272م.)، در بازگشت از جنگ‌های پیروزمندانه‌اش با امپراتوری روم، اسیران و کوچ‌‌یافتگان انطاکیه را در شهری تازه‌بُنیاد به نام «وِه از اندیوِ شاپور»(شهرِ شاپورِ بهتر از انطاکیه)، در سرزمین خوزستان جای داد. شاپور در متن فارسی ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 7

pages  137- 171

publication date 2008-11-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023